TÜRKİYE BÜYÜK MÎLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
4/5/2007 tarihli ve 5651 sayılı întemet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu
Yaymlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda değişiklik
yapılmasına ilişkin Kanun Teklifim ekte gerekçesi ile birlikte sunulmaktadır.
Gereğini saygılarımla arz ederim. 21.05.2024
GENEL GEREKÇE
İnsan ve toplum hayatımn konforunu arttıran en önemli unsurlardan birisi de teknolojidir.
Teknolojiye bağlı olarak özellikle bilişim ağının yaygınlaşması iletişim hızım da arttırmakta,
bu vesileyle dünyada yaşanan gelişmelerden anbean haberdar olmaktayız. Bu ve buna benzer
müspet gelişmelerin yanı sıra sosyal medya platformlarının çeşitlenmesi ve bu platformların
popüler hale gelerek kullamcı sayısının artması bazı olumsuzluklan da beraberinde
getirmektedir. Bir sosyal medya mecrasmm yararlı ya da zararlı olarak değerlendirilmesi,
sosyal medya kullanıcılarının bu platformu nasıl kullandığına bağlı olsa da bu platformların
sorumluluğu da göz ardı edilemez.
Dünyada ve ülkemizde kullamlan en yaygın sosyal medya platformlarından birisi de TikTok
adlı uygulamadır. Video paylaşım sitesi olarak karşımıza çıkan bu uygulamanm, açık
kaynaklann verdiği bilgiye göre, kullanıcı sayısı dünyada 1 milyarı aşmıştır. Bu rakamın
Türkiye’de ise 30 milyonun üzerinde olduğu ifade edilmektedir.
Genel bir değerlendirme yapıldığında, TikTok’u diğer sosyal medya platformlanndan farklı
kılan yönlerin olduğu görülmektedir. Kullamcılar arasında daha yüksek düzeyde etkileşim
ortamı sağlaması, birçok interaktif özelliği bünyesinde barındırması, kullanıcılarını içerikleri
sadece bir kere ve olabildiğince hızlı bir biçimde tüketmeye odaklaması, TikTok
kullamcılarımn bizatihi kendisi de paylaşılan bir içeriğin konusu veya malzemesi olabilmesi,
Facebook, Twitter ve Instagram vb. uygulamaların çalışma mantığı daha çok arkadaş
eksenliyken, TikTok ise tıpkı YouTube gibi daha halka açık bir yapıda hizmet vermesi ve
TikTok’ta içerik bulma ve onu paylaşmamn oldukça basit düzeyde kalması Tiktok’u diğer
platformlardan farklı kılmaktadır. TikTok’un kullamcılanna sunduğu özellikler bilhassa Z
kuşağınm dikkatini daha çok çekmektedir. Bu nedenle platformu kullanan kesimin daha çok Z
kuşağı olduğu göze çarpmaktadır.
TikTok popülerliği kadar erişim yasaklarıyla da gündeme gelen bir uygulamadır. Endonezya,
Pakistan, Bangladeş ve Hindistan TikTok’a erişim yasağı uygulayan ülkeler olmuştur. Bu
ülkeler dışında ABD’de de TikTok’a 9 ay içerisinde hisselerini Amerikalı bir şirkete
devretmezse yasaklayacağına ilişkin yasayı onamıştır. ABD, îsrail ve Avustralya’nın başını
çektiği bazı ülkelerde ise özellikle güvenlik ve istihbarat birimlerinde çalışanların TikTok
kullammma ilişkin sımrlandırmalar getirmiştir. Kanada, Yeni Zelanda, Birleşik Krallık,
Ta5^an, Endonezya da TikTok’a kısıtlama getiren ülkelerdir. TikTok’a erişim yasağı
uygulayan ve getirmeye çalışan bu ülkeler; ahlaksız ve müstehcenlik, kullamcı bilgilerinin
gizliliğini ihlal etme, ulusal güvenlik, uygunsuz içerikler, çocukları ve gençleri ahlaki ve sosyal
bozulmadan kurtarma başlıkları çerçevesinde erişim engeli/kısıtlaması getirmiştir.
Ülkemizde kullanımı yaygınlaşan TikTok uygulamasının, Türk aile yapışma ve insan
haysiyetine uygun olmayan görüntülerin ve davranışların paylaşıldığı bir mecra olarak, zaman
zaman kamuoyunun gündemine geldiği herkesin malumudur. Bu anlamda müstehcen içerikler
oluşturan, canlı yayında gelir sağlayan, çocuk istismarı paylaşan hesap yöneticilerine yönelik
operasyonların yapıldığı ve adli soruşturmaların açıldığı yine kamuoyuna yansımaktadır.
Ahlaki değerlerimizin hiçe sayıldığı bir sosyal medya mecrasında yapılan paylaşımlar toplum
düzenimizi tehdit eden birer unsur olarak değerlendirilmelidir. Bu, her şeyden önce içinde
çocuklarımızı büyüteceğimiz sağlıklı bir toplum için gereklidir.
Kanun Teklifimiz; ahlaka aykırı paylaşımlann yoğunlukla yer almasına ve milli-manevi
değerlerimizin örselenmesine olanak sağlayan TikTok adlı sosyal medya platformuna karşı,
kısıtlama ve erişim yasağı gibi tedbirlerin uygulanmasım amaçlamaktadır.
Mahremiyetin ortadan kalkmasının önünü açan, hakaret, tehdit ve şantaj gibi suçlara zemin
hazırlayan, suçlunun bulunmasına geciktirici etken ve birçok olumsuz davranışlarm
sergilenmesine zemin oluşturan sosyal medya platformlarına yönelik, kullanıcıların bu
platformlara “cep telefonu numarası” ile giriş yapmasını sağlayarak böylece suç işlemede
caydırıcılığı artırmak Kanun Teklifimizin amaçlarındandır.
İNTERNET ORTAMINDA YAPILAN YAYINLARIN DÜZENLENMESİ VE BU
YAYINLAR YOLUYLA İŞLENEN SUÇLARLA MÜCADELE EDİLMESİ
HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 4/5/2007 tarihli ve 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların
Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanuna
aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
EK MADDE 5- (1) “TikTok” isimli sosyal ağ sağlayıcılığınm Türkiye Temsilciliği
tarafından genel ahlaka, kamu yaranna, Türk toplumunun gelenek, görenek, örf ve adetlerine
aykırı tüm içerikler yayına girmeden erişimi engellenir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen içeriklere erişimin engellenmemesi durumunda müracaatçımn
ikametgahmdaki Cumhuriyet Savcılığı, Sulh Ceza Mahkemesi veya BTK Başkanı tarafından
içeriğin çıkaniması ve/veya erişimin engellenmesi kararı verilir.
(3) Birinci fıkrada düzenlenen yükümlülüğün yerine getirilmemesi durumunda, Kurum
tarafından sosyal ağ sağlayıcıya bildirimde bulunulur. Bildirimden itibaren on beş gün
içerisinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi durumunda, sosyal ağ sağlayıcıma internet
trafiği bant genişliğinin yüzde elli oramnda daraltılması için gerekli işlemler Kurumca
başlatılır. Bant genişliğinin yüzde elli oranında daraltılması kararıma uygulamasından itibaren
otuz gün içinde söz konusu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde sosyal ağ sağlayıcıma
Türkiye’deki internet trafiğinin tamamen durdurulması için gerekli işlemler Kurumca başlatılır.
(4) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından belirlenir.
MADDE 2- 4/5/2007 tarihli ve 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınlana
Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanuna
aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 6- (1) Sosyal ağ sağlayıcılan Türkiye’ye vermiş oldukları hizmetlerde, “cep
telefonu numarası” ile bağdaştırılmamış hiçbir hesabı bulunduramazlar, sahte hesap
kullandıramazlar. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte “cep telefonu numarası” ile
eşleşmeyen hiçbir hesap kullamlamaz.” Kullamcılann “cep telefonu numarası” 24/3/2016
tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu kapsamında korunur.
MADDE 3- 4/5/2007 tarihli ve 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınlarm
Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanuna
aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
EK MADDE 7- (1) Sosyal ağ sağlayıcıları, kullanıcıların aktif hale getirebilecekleri “sayaç”
uygulamasını kullanıcılarına sağlamakla yükümlüdür.
(2) Sayaç uygulaması, kullanıcılar içeriğe eriştikleri andan itibaren çalışmaya başlar ve
kullamcımn söz konusu içerikte bulunduğu toplam süreyi saat, dakika ve saniye şeklinde
gösterir.
(3) Sayaç uygulamasında, kullamcılarm içerikte vakit geçirmek için kendilerine sınırlama
koyabilecekleri geri sayım özelliğinin de bulunması zorunludur. Geri sayım özelliğini aktif hale
getiren kullamcılann içerikteki süresi sona erdiğinde, içerik sağlayan uygulama sosyal ağ
sağlayıcısı tarafından otomatik şekilde kapanır.
MADDE 4- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 5- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
